Het windpark

Informatie over locatie en afmetingen windmolens
Energiecoöperatie Haaksbergen en duurzaam energiebedrijf Pure Energie hebben een idee voor een windpark nabij Buurse, in de gemeente Haaksbergen: Windpark Oude Buurserdijk. Met de vier à vijf windmolens die in het gebied mogelijk zijn, willen we eraan bijdragen dat ook in de gemeente Haaksbergen meer eigen, groene elektriciteit wordt opgewekt. De omgeving kan nauw betrokken zijn bij dit windpark en erin meedoen. Hoe? Dat leest u hier.

Op deze pagina staat informatie over:

• De locatie van het windpark;
• De beoogde afmetingen van de windmolens;
• Visualisaties van de windmolens;
• Hoeveel duurzame elektriciteit het windpark kan opwekken;
• De locatie van het windpark in het zoekgebied van de gemeente en het voorkeursgebied van de provincie.

Locatie
Het projectgebied van Windpark Oude Buurserdijk ligt in het oosten van de gemeente Haaksbergen, nabij de grens met de gemeente Enschede. Het projectgebied ligt ten noorden van de kern Buurse. Het projectgebied bevindt zich globaal in het gebied tussen en rond de Oude Buurserdijk, de Hegebeekweg en de Berktepaalweg. We denken dat het mogelijk is om hier vier à vijf moderne windmolens te plaatsen. Het exacte aantal en de posities van de windmolens wordt later bekend, op basis van uitgebreid onderzoek en overleg met de omgeving. Lees hier meer over waar op moet worden gelet bij de locatiekeuze. Op onderstaande plattegrond ziet u het projectgebied aangegeven met de rode ovaal (tekst loopt door onder de afbeelding).

Vier à vijf windmolens
In het projectgebied zien we ruimte voor vier à vijf moderne windmolens. Op dit moment lijken vier verschillende opstellingen van windmolens mogelijk. Dat zijn vier verschillende manieren waarop de windmolens in het gebied kunnen staan. Dat zijn een opstelling van vijf windmolens en drie opstellingen van vier windmolens. Uiteindelijk moet een van die opstellingen worden gekozen. 

Vier alternatieven onderzocht in het MER
Er moet nog worden bepaald of er vier of vijf windmolens komen. Die keuze wordt voor een belangrijk deel gemaakt op basis van de onderzoeksresultaten van het Milieueffectrapport (MER). Het is daarom belangrijk om alle realistische opstellingen te onderzoeken. Dat zijn de volgende vier opstellingen. In het MER heten deze vier opstellingen van windmolens alternatieven. Er zijn de alternatieven A, B, C en D. 

Belangrijk verschil: wel of niet rekening houden met mogelijke afstandsnorm
Een belangrijk verschil tussen de alternatieven is of er rekening wordt gehouden met een mogelijke afstandsnorm van de landelijke overheid. De landelijke overheid heeft voorgesteld dat voortaan elke windmolen op een afstand van minstens twee keer tiphoogte van bijvoorbeeld een woning moet staan. Bij windmolens van 280 meter tiphoogte is dat dus 560 meter afstand tussen een windmolen en bijvoorbeeld een woning. Deze norm bestaat alleen nog in concept en het is niet zeker dat deze definitief wordt, maar het is verstandig om hier in de onderzoeken rekening mee te houden. Bij alternatief A en B wordt geen rekening gehouden met de mogelijke afstandsnorm. Alternatief C en D zijn opstellingen van vier windmolens waarbij de afstand tot bijvoorbeeld woningen minstens twee keer de tiphoogte is. In alternatief C staan de windmolens in een ruit. In alternatief D staan de windmolens in een vierkant. 

Hieronder ziet u vier plattegronden van de alternatieven A, B, C en D. Deze plattegronden staan ook in de concept NRD (tekst loopt door onder de plattegronden).

Alternatief A (vijf windmolens, geen rekening gehouden met mogelijke afstandsnorm)

Alternatief B (vier windmolens, geen rekening gehouden met mogelijke afstandsnorm)

Alternatief C (vier windmolens in een ruit, rekening gehouden met mogelijke afstandsnorm)

Alternatief D (vier windmolens in een vierkant, rekening gehouden met mogelijke afstandsnorm)

Omgeving betrekken bij onderzoek en keuze voor opstelling
Graag betrekken we de omgeving bij deze onderzoeken en de keuze voor een opstelling. Met de omgevingsraad (lees hier meer daarover) kunnen de verschillende alternatieven worden onderzocht, vergeleken en besproken. Wat zijn de verschillen tussen de alternatieven als het gaat om bijvoorbeeld het effect op de omgeving, het landschap, de productie van duurzame energie en de ruimte voor financiële participatie? Met de leden van de omgevingsraad kan bijvoorbeeld eerst worden besproken welke verschillen tussen de alternatieven zij in beeld willen brengen, vervolgens hoe dit het beste met de onderzoeken kan worden beantwoord en daarna kunnen leden van de omgevingsraad zich uitspreken over de alternatieven. Welke opstelling heeft hun voorkeur?

Aan het eind van dat proces met de omgevingsraad kan dan een alternatief gekozen. Het uitgangspunt van Energiecoöperatie Haaksbergen en Pure Energie is dat wij uiteindelijk bepalen voor welk alternatief een omgevingsvergunning wordt aangevraagd. Dit proces met de omgevingsraad maakt het wel mogelijk dat de omgeving vanaf het begin betrokken is bij de planvorming en hier haar mening over kan geven aan ons, zodat we de inbreng van de omgeving kunnen meewegen in de uiteindelijke keuze.

Moderne windmolens
De windmolens krijgen waarschijnlijk een ashoogte van circa 180 meter en een rotordiameter van circa 200 meter. Dat betekent dat een wiek circa 100 meter lang is en de tiphoogte - het bovenste puntje als een wiek rechtovereind staat - ongeveer 280 meter zal zijn. Het onderzoek dat wordt nog uitgevoerd, wijst uit wat de uiteindelijke afmetingen van de windmolens worden. Lees hier waarom de hoogte van een windmolen belangrijk is en welke voordelen dit heeft (tekst loopt door onder de illustratie die termen als ashoogte en rotordiameter uitlegt). 

Visualisaties
Hieronder staat een video met visualisaties van vier of vijf windmolens in het gebied, gezien vanaf diverse locaties rondom het projectgebied. De windmolens staan hier opgesteld volgens alternatief A en alternatief B. De windmolens in de visualisaties hebben een ashoogte van 180 meter, een rotordiameter van 200 meter en daarmee een tiphoogte van 280 meter (tekst loopt door onder de video).

Vier à vijf windmolens, 89 à 112 procent van elektriciteit in Haaksbergen
De verwachte opbrengst van windmolens met deze afmetingen is circa 30.000.000 kilowattuur (kWh) per windmolen per jaar. Vier à vijf van dergelijke windmolens wekken dus samen naar verwachting circa 120.000.000 kWh tot 150.000.000 kWh per jaar op. In 2023 werd in de gehele gemeente Haaksbergen ruim 133.600.000 kWh verbruikt. Daarmee kunnen vier à vijf windmolens dus 89 tot 112 procent van het totale huidige elektriciteitsverbruik in de gemeente Haaksbergen duurzaam opwekken.

Moderne windmolens zijn efficiënter
Moderne windmolens met dergelijke afmetingen zijn aanzienlijk efficiënter. Als de wieken van een windmolen twee keer zo lang worden, wekt deze vier keer zoveel elektriciteit op. Overal in het land bereiken windmolens inmiddels deze afmetingen. Dit is ingegeven door Rijksbeleid, uitgevoerd via de SDE++: veel duurzame energie tegen lage kosten. Door een fors hogere elektriciteitsproductie per windmolen daalt de kostprijs per opgewekte kilowattuur en wordt duurzame elektriciteit zo efficiënt mogelijk geproduceerd. Dat zorgt ervoor dat lagere windmolens inmiddels niet meer rendabel zijn en er moet worden uitgegaan van moderne windmolens.

Groter, maar niet meer effect op omgeving
Een grotere windmolen maakt niet automatisch meer geluid dan een kleinere windmolen. Tevens draaien grote windmolens langzamer rond. Regels voorkomen dat een grotere windmolen meer geluid en slagschaduw mag veroorzaken bij een woning dan een kleinere windmolen. Zo ontvangen woningen maximaal zes uur slagschaduw per jaar, ongeacht het aantal windmolens of het formaat. Meer weten? Klik hier voor meer informatie over geluid en hier voor meer informatie over slagschaduw.

Projectgebied ligt in zoekgebied gemeente Haaksbergen
In januari 2023 gaf de gemeente Haaksbergen het onafhankelijke adviesbureau Bosch & Van Rijn opdracht om de ruimtelijke mogelijkheden voor windmolens in Haaksbergen in beeld te brengen. Op 19 april 2023 stelde de gemeenteraad de uitkomsten van dit onderzoek vast. Op basis van dit onderzoek stelde de gemeenteraad op 31 mei 2023 twee zoekgebieden voor windenergie vast: een gebied ten noorden van Buurse en een gebied ten zuiden van Buurse. Het projectgebied van Windpark Oude Buurserdijk ligt in dat zoekgebied ten noorden van Buurse.

Zoekgebied ten zuiden van Buurse geschrapt
Op 29 november 2023 besloot de gemeente het zoekgebied ten zuiden van Buurse te schrappen. Alleen in het gebied ten noorden van Buurse is het volgens de gemeente in beginsel nog een optie om windmolens te plaatsen. De reden hiervoor is de aanpassing van het beleid door de provincie. De provincie heeft voorkeursgebieden aangewezen. Het voormalige gemeentelijk zoekgebied ten zuiden van Buurse ligt buiten een dergelijk voorkeursgebied. Dat betekent dat er volgens de provincie minstens vier windmolens moeten komen, maar daarvoor is geen ruimte in dat gebied. Daarom heeft de gemeente besloten Buurse-Zuid als zoekgebied te schrappen, om duidelijkheid te geven naar inwoners en andere betrokkenen in dat gebied.

Windpark Oude Buurserdijk geheel in overgebleven zoekgebied
Ons Windpark Oude Buurserdijk ligt geheel binnen het zoekgebied van de gemeente dat over blijft, ten noorden van Buurse. Op onderstaande plattegrond is het rood gestreepte gebied het zoekgebied dat volgens de gemeente nu overblijft. Uit het haalbaarheidsonderzoek dat de gemeente eerder liet opstellen (zie tekst onder de plattegrond), blijkt dat binnen dit aangepaste zoekgebied alleen ons plangebied geschikt is voor windmolens. Ons windpark ligt ook binnen een voorkeursgebied van de provincie Overijssel.

Ruimtelijke mogelijkheden voor windmolens
Bosch & Van Rijn bracht voor de gehele gemeente Haaksbergen in beeld waar harde en zachte belemmeringen gelden voor windmolens. In de gebieden waar deze belemmeringen niet gelden, zijn in beginsel windmolens mogelijk. De methode die Bosch & Van Rijn heeft gehanteerd, wordt al vele jaren algemeen door overheden en initiatiefnemers toegepast om te bepalen waar in potentie vanuit ruimtelijk perspectief windmolens mogelijk zijn. Uit het onderzoek blijkt dat – zoals in veel gemeenten – op de meeste plekken in Haaksbergen geen windmolens mogelijk zijn. Er zijn enkele gebieden waar in potentie windmolens mogelijk zijn. Het projectgebied van Windpark Oude Buurserdijk komt naar voren als, ruimtelijk gezien, het geschiktste gebied voor windmolens in Haaksbergen. Het onderzoeksrapport van Bosch & Van Rijn en meer informatie over de besluitvorming door de gemeente tot nu toe vindt u op deze website van de gemeente. 

In voorkeursgebied provincie Overijssel
In 2024 heeft de provincie Overijssel het beleid voor windmolens vastgesteld. Onderdeel daarvan zijn voorkeursgebieden voor windmolens. Het projectgebied van Windpark Oude Buurserdijk ligt in een voorkeursgebied (voorkeursgebied A35/ATT Almelo, Twenterand, Tubbergen, Enschede, Haaksbergen, Borne, Hengelo, Hof van Twente, Wierden, Hellendoorn). Op onderstaande plattegrond zijn de voorkeursgebieden aangegeven. De rode cirkel onderaan de kaart is door ons toegevoegd. Dat is globaal waar Windpark Oude Buurserdijk is beoogd en dus binnen een voorkeursgebied.